การปนเปื้อนของอะฟลาทอกซินบีในยาสมุนไพร

โดย: นัฐพล ทรัพย์สมวงศ์,นฤมิตร อินทุยศ    ปีการศึกษา: 2545    กลุ่มที่: 11

อาจารย์ที่ปรึกษา: นงลักษณ์ เรืองวิเศษ    ภาควิชา: ภาควิชาเภสัชเคมี

Keyword: ยาสมุนไพร, อะฟลาทอกซิน บี, thin layer chromatography, Herbal medicines, Aflatoxin B, thin layer chromatography
บทคัดย่อ:
อะฟลาทอกซิน บี เป็นสารพิษที่ผลิตจากรา Aspergillus spp. ซึ่งเจริญเติบโตได้ดีในภูมิอากาศแบบร้อนชื้น อะฟลาทอกซิน บีอาจพบได้ในผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร อาหาร รวมถึงผลิตภัณฑ์ ยาสมุนไพรที่มีการผลิตและเก็บรักษาไม่เหมาะสม สารพิษดังกล่าวก่อให้เกิดพิษอย่างรุนแรงต่อตับ บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ.2542 (บัญชียาจากสมุนไพร) จึงกำหนดว่าต้องไม่มี อะฟลาทอกซิน บี ในยาสมุนไพร โครงการพิเศษนี้ได้ทำการศึกษาการปนเปื้อนของ อะฟลาทอกซิน บี ในยาสมุนไพร ที่จดทะเบียนตำรับ โดยเก็บตัวอย่างจากกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด จำนวน 80 ตำรับ นำมาสกัดและแยกด้วยวิธี column chromatography, thin layer chromatography และวิเคราะห์หาปริมาณโดย densitometry ที่ความยาวคลื่น 366 nm ผลการวิเคราะห์ พบว่าไม่มี อะฟลาทอกซิน บี 66 ตำรับ, มีอะฟลาทอกซิน บีในช่วงปริมาณ 0.03–0.30, 0.31–0.60, 0.61–0.90 ppm เป็นจำนวน 6, 2 และ 1 ตำรับตามลำดับ
abstract:
Aflatoxin B is a toxin produced by Aspergillus spp. which found in tropical climate. Aflatoxin B may be found in agricultural products, foods and herbal medicines under inappropiate manufacturing or storage. Since it causes severe hepatotoxicity, National list of essential drugs A.D. 1999 (list of herbal medicine products) does not allow Aflatoxin B in all preparation of herbal medicines. This special project is aimed to study contamination of Aflatoxin B in 80 registered herbal medicine preparations collected in Bangkok and other provinces in Thailand. The samples were analysed using extraction, thin layer chromatography, column chromatography and densitometry at 366 nm. We found that 66 preparations did not contain aflatoxin B; but 6, 2 and 1 preparations contained aflatoxin B in the range of 0.03 – 0.30, 0.31 – 0.60 and 0.61 – 0.90 ppm, respectively.
.